سرماخوردگی چیست؟ علائم و راه‌های درمان
سرماخوردگی یکی از رایج‌ترین بیماری‌های ویروسی در کودکان و بزرگسالان است.
این بیماری عامل بیشترین مراجعه به مراکز درمانی و دلیل اصلی غیبت در محل کار ومدرسه است. این بیماری در اصل عفونت راه‌های هوایی فوقانی است.
علت اصلی سرماخوردگی ویروس‌ها هستند نه قرار گرفتن در معرض سرما و خیس شدن. این ویروس‌ها می‌توانند به راحتی از شخص یا سطوح آلوده به سایر افراد منتقل شوند. ویروس می‌تواند چندین ساعت روی سطوح زنده باقی بماند.
ویروس سرماخوردگی چیست؟
سرماخوردگی نوعی عفونت مسری دستگاه تنفسی فوقانی است که بینی، گلو، سینوس‌ها و نای را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بیش از ۲۰۰ نوع ویروس مختلف وجود دارند که می‌توانند منجر به بروز این بیماری شوند. اما بیشتر سرماخوردگی‌ها توسط ویروسی به اسم راینو ایجاد می‌شوند.
ویروس جدید سرماخوردگی به‌آسانی از فردی به فرد دیگر یا از سطحی به سطح دیگر منتقل میشود. بسیاری از این انواع ویروس‌ها می‌توانند ساعت‌ها و یا حتی روزها روی سطوح زندگی کنند.
علائم ویروس سرماخوردگی بزرگسالان
این بیماری می‌تواند خود را با یک سری از نشانه‌ها و علائم به‌خصوص در بزرگسالان نمایان کند. با درک تفاوت‌های سرماخوردگی و آنفولانزا و دانستن فرق کرونا با آن بر اساس تفاوت بین علائم آنها ، می‌توانید بیماری خود را تشخیص دهید یا اینکه در صورت نیاز به پزشک مراجعه کنید. در بزرگسالان ممکن است علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. بااین‌حال شایع‌ترین علائم این بیماری شامل موارد زیر میشود:
- فشار سینوس‌ها
- آبریزش بینی یا گرفتگی و احتقان بینی
- پرشدن بینی
- ازدست‌دادن حس چشایی و ازبین‌رفتن بویایی در این بیماری
- عطسه کردن که علت عطسه در این بیماری به دلیل تحریک مخاط بینی است
- ترشحات آبکی از بینی
- ورود مواد و ترشحات بینی به گلو
- کاهش حس شنوایی
- احساس پر بودن یا گرفتگی گوش‌ها
- ازدست‌رفتن تعادل
- گوش درد در سرماخوردگی
- تورم و قرمزی گوش خارجی
- عفونت در گوش میانی
- سرگیجه یا زنگ زدن در گوش
- حس وز وز در گوش‌ها
- ورم ملتحمه چشم
- قرمز شدن سفیدی چشم‌ها
- حساسیت به نور
- تورم پلک‌ها
- خروج ترشحات سفید، شفاف یا زردرنگ از چشم‌ها
- آبریزش و خروج اشک از چشم‌ها
- خروج ترشحات غلیظ از یک‌چشم
- خارش چشم‌ها
- التهاب قرنیه
- سنگین شدن سر
- سردرد
- تورم غدد لنفاوی
- لرز
- بدن درد سرماخوردگی
- تب درجه پایین
- ناراحتی قفسه سینه
- مشکل در تنفس عمیق
10 روش خانگی برای درمان سرماخوردگی
سیر
سیر به دلیل وجود آلیسین یکی از راه‌های مقابله با سرماخوردگی به شمار می‌رود. خواص ضد ویروسی این ماده‌ی غذایی فوق‌العاده به افزایش قدرت سیستم ایمنی کمک کرده و باعث باز شدن مجاری تنفسی و دفع سموم از بدن میشود. آلیسین تنها در سیر تازه موجود است و زمانی که از سیر برای پخت و پز استفاده میشود این ماده غیرفعال شده و خاصیت خود را از دست می‌دهد. آلیسین برای درمان علائم شدید سرماخوردگی نیز موثر است و می‌تواند سرعت درمان را بالا ببرد.
براساس مطالعه‌ای در سال 2010 روی افراد مختلف نشان داده شد که دوز بالای آلیسین می‌تواند مانع از سرماخوردگی شود. در مدت 12 هفته بعد از مصرف دوز بالای آلیسین فقط تعداد کمی از افراد به سرماخوردگی مبتلا شدند که مدت سرماخوردگی کوتاهی داشتند.
عسل
عسل نیز به دلیل وجود مواد مغذی و آنزیم‌هایی که دارد می‌تواند یکی از راه‌های درمان سریع سرماخوردگی باشد. این ماده به درمان گلو درد و سرفه کمک زیادی می‌کند و طول درمان سرماخوردگی را کاهش می‌دهد. عسل‌هایی که خام باشند و فرآوری نشده باشند تاثیرگذاری بیشتر بر از بین بردن ویروس در بدن خواهند داشت.
احتمالا تاکنون یک بار نام ترکیب آبلیمو و عسل را برای درمان سرماخوردگی شنیده‌اید! یکی از ساده‌ترین روش‌های درمان خانگی سرماخوردگی مخلوط 1 قاشق چایخوری با 2 قاشق چایخوری عسل و مصرف آن است. خوردن یک قاشق غذاخوری عسل به تنهایی نیز می‌تواند به درمان سرماخوردگی کمک کند.
کودکانی که مبتلا به سرماخوردگی با سرفه هستند بهتر است قبل از خواب نصف قاشق چایخوری عسل مصرف کنند. در نظر داشته باشید که مصرف عسل برای کودکان زیر یکسال توصیه نمی‌شود.
10
زنجبیل
یکی از بهترین روش‌های درمان سرماخوردگی مصرف زنجبیل است. این گیاه خواص ضد التهابی و ضد ویروسی بالایی داشته و در صورتی که به صورت خام مصرف شود به درمان سرماخوردگی کمک زیادی می‌کند.
مصرف چای زنجبیل در هنگام سرماخوردگی به میزان 3 مرتبه در روز می‌تواند روند درمان سرماخوردگی را سریعتر کند. برای تهیه چای زنجبیل می‌توانید دو فنجان آب جوش را با 1 قاشق غذاخوری زنجیل آسیاب شده به خوبی مخلوط کرده و بعد از گذشت 5 دقیقه زنجبیل‌ها را خارج کنید و سپس کمی آب لیمو و عسل را به چای اضافه کرده و میل کنید.
سوپ مرغ
یکی از راه‌های درمان و بهبود سرماخوردگی مصرف سوپ مرغ است. با بررسی ترکیبات موجود در سوپ مرغ طی تحقیقات علمی به این نتیجه رسیدند که این سوپ به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی بالای سبزی‌ها و وجود مواد مغذی و و یتامین‌های کافی، می‌تواند راه بسیار خوبی برای کاهش علائم سرماخوردگی باشد.
مصرف سوپ مرغ باعث باعث کاهش عفونت و التهاب‌ها در دستگاه تنفسی شده و به ایجاد حس بهتر در ما کمک می‌کند. مصرف این سوپ به پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی کمکی نمی‌کند اما برای سرعت بخشیدن به درمان سرماخوردگی تاثیرات مثبتی دارد.
آب ریشه چغندر
در سال 2019 روی 76 دانش آموز مطالعه‌ای را انجام دادند تا تاثیر آب ریشه چغندر بر سرماخوردگی را بررسی کنند. طبق بررسی‌های صورت گرفته متوجه شدند که آب ریشه چغندر تاثیرات بسیار خوبی بر درمان سرماخوردگی دارد. در این مطالعه به تعدادی از دانش آموزان 7 مرتبه در روز کمی آب ریشه چغندر داده شد و بعد از مطالعه مشخص شد دانش آموزانی که آب ریشه چغندر مصرف کرده بودند علائم کمتر و خفیف‌تری نسبت به سایر دانش آموزان داشتند.
یکی از عناصر موجود در آب ریشه چغندر نیترات رژیمی است. نیرات یکی از راه‌های مقابله با عفونت‌های تنفسی است که با تولید نیتریک اسید در بدن قدرت ایمنی افزایش پیدا می‌کند.
آب ریشه چغندر برای کسانی که مبتلا به آسم هستند نیز مفید است اما اگر دچار سنگ کلیه هستید باید مراقب باشید زیرا این ماده غذایی حاوی اگزالات است که می‌تواند باعث ایجاد سنگ کلیه شود.
آب و نمک
حتما تاکنون شده است که در هنگام سرماخوردگی آب نمک غرغره کرده باشید. مخلوط آب و نمک برای کاهش علائم سرماخوردگی به خصوص سرماخوردگی‌های ویروسی مفیده است و از تکثیر ویروس در بدن جلوگیری می‌کند. پیشنهاد میشود از سرم شستشو به جای آب و نمک استفاده شود به این دلیل که سرم شستشو از نظر میزان نمک دارای مقدار مناسبی است. در صورتی که دسترسی به سرم شستشو نداشتید می‌توانید از مخلوط آب و نمک استفاده کنید.
برای درمان سرماخوردگی با استفاده از مخلوط آب و نمک به روش زیر عمل کنید:
روزانه یک لیوان آب را همراه با یک قاشق چایخوری نمک مخلوط کرده و چند مرتبه غرغره کنید. این کار باعث میشود راحت‌تر تنفس کنید.
از یک لیوان دیگر آب و نمک برای شستشوی بینی استفاده کنید تا جمع شدن خلط در بینی جلوگیری کرده و سینوس‌های شما تمیز شود.
استراحت
در هنگام ابتلا به سرماخوردگی از انجام فعالیت‌های بدنی سنگین خودداری کنید تا بتوانید انرژی بیشتری را ذخیره کنید همچنین باید استرس را تا پایان درمان سرماخوردگی از خود دور نگه دارید و آرامش بیشتری داشته باشید.
در طول دوران سرماخوردگی سعی کنید بیشتر استراحت کنید و حداقل 8 ساعت خواب را داشته باشید تا بدن شما بتواند گلبول‌های سفید و لنفوسیت تی (T) کشنده بیشتری را برای مقابله با ویروس‌ها تولید کند.
گرم ماندن
یکی از عللی که باعث میشود در هنگام سرماخوردگی دچار تب شویم آن است که میکروب‌ها در دمای بالا از بین می‌روند. بنابراین گرم نگه داشتن بدن با لباس یا پتو می‌تواند باعث از بین رفتن میکروب‌ها شده و به درمان سرماخوردگی کمک کند.
دارچین
یکی دیگر از روش‌های درمان گیاهی سرماخوردگی مصرف دارچین است. در پوست دارچین به علت وجود سینامالدئید خواص آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی یافت میشود که برای کاهش علائم سرماخوردگی و رفع گلودرد کاربرد زیادی دارد. برای مصرف دارچین بهتر است به روش زیر عمل کنید:
به یک فنجان آب یک قاشق غذاخوری پودر دارچین و 2 عدد میخک اضافه کرده و 15 دقیقه بجوشانید. سپس در حالی که آب دمای خود را از دست می‌دهد مقداری عسل اضافه کنید و برای 1 الی 3 مرتبه در روز مصرف کنید.
ویتامین C
ویتامین سی یکی از ویتامین‌های کمک کننده به کاهش زمان سرماخوردگی است. مصرف منظم ویتامین سی در هنگام سرماخوردگی به بزرگسالان تا 8% و به کودکان تا 14% کمک می‌کند تا مدت زمان ابتلا به سرماخوردگی کاهش یابد و علائم سرماخوردگی از بین برود.
ویتامین سی در دوزهای بالای 2000 میلی گرم روزانه (برای بزرگسالان 19 تا 50 سال) ممکن است باعث به وجود آمدن عوارض در بدن شود. بنابراین بهتر است قبل از مصرف مکمل یا قرص ویتامین سی با پزشک خود مشورت کنید. مقداری که بر طبق مطالعات صورت گرفته برای مصرف در نظر گرفته‌اند، 90 میلی گرم برای مردان و 75 میلی گرم برای زنان است.
ویتامین سی را از طریق مصرف میوه نیز می‌توانید دریافت کنید. در هنگام سرماخوردگی مصرف میوه را فراموش نکنید و از مکمل‌های حاوی ویتامین سی مانند لیکو مولتی استفاده کنید. برخی از میوه‌هایی که سرشار از ویتامین هستند عبارتند از:
- طالبی
- نارنگی
- گریپ‌فروت
- لیمو
- پرتقال
- کیوی
- پاپایا
- توت‌فرنگی
- تمشک
- زغال‌اخته
- انبه
- آناناس
دوره‌ی سرماخوردگی چند روز است؟
سرماخوردگی بیماری خطرناکی نیست، این بیماری تنها با کاهش مقاومت بدن زمینه ورود ویروس و باکتری را فراهم می‌کند پس بنابراین مراقبت به خصوص از نوزادان در طول مدت بیماری امر مهمی است.
علائم آن تا ۳ روز پایدار بوده و کم کم از بین می‌روند اما برخی از علائم مانند گرفتگی بینی ممکن است تا چند روز بعد ادامه پیدا کند.
این بیماری در سنین بزرگسال ۷ تا ۱۰ روز طول خواهد کشید و در صورتی که با سرفه همراه باشد این مدت به ۱۸ روز افزایش پیدا خواهد کرد.
بهترین دمنوش های مفید برای سرماخوردگی
- دمنوش زنجبیل: دمنوش زنجبیل یکی از بهترین گزینه‌ها برای درمان این بیماری است. زنجبیل دارای ویتامین C و مواد ضد التهابی است که به تسکین التهاب‌های حلق و آلودگی‌های تنفسی کمک می‌کند. برای تهیه این دمنوش، یک تکه زنجبیل تازه را به آب جوش اضافه کرده و نیم ساعت می‌گذاریم تا عطر و طعم زنجبیل به آب منتقل شود.
- دمنوش عسل و لیمو: ترکیب عسل و لیمو دارای ویتامین C و مواد ضد باکتریایی است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و علائم سرماخوردگی را تسکین می‌دهد. برای تهیه این دمنوش، یک قاشق عسل طبیعی را در یک لیوان آب گرم حل می‌کنیم و چند قطره از عصاره لیمو تازه اضافه می‌کنیم.
- دمنوش نعناع: نعناع دارای ویژگی‌های ضد التهابی و ضد باکتریایی است که به تسکین علائم سرماخوردگی کمک می‌کند. برای تهیه این دمنوش، تعدادی برگ نعناع تازه را در یک فنجان آب جوش قرار داده و بگذارید مدتی خنک شود.
- دمنوش آویشن: آویشن دارای خواص ضد باکتریایی و ضد ویروسی است که به تقویت سیستم ایمنی و درمان سرماخوردگی کمک می‌کند. برای تهیه این دمنوش، یک قاشق چایخوری پودر آویشن را در فنجانی آب جوش حل کنید.
- دمنوش گلابی: گلابی دارای ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی است که به بهبود سیستم ایمنی بدن و تسکین سرفه و علائم سرماخوردگی کمک می‌کند. برای تهیه این دمنوش، یک گلابی را به همراه پوست و هسته‌ها در آب جوش قرار داده و بگذارید مدتی بجوشد.
مهم است همیشه با پزشک یا متخصص بهداشت مشورت کنید، مخصوصاً اگر علائم سرماخوردگی شدید یا طولانی‌مدت باشند. این دمنوش‌ها ممکن است تنها به عنوان تکمیلی به درمان معمولی سرماخوردگی مورد استفاده قرار گیرند و باید با توجه به وضعیت شما مصرف شوند.
نتیجه
مطالبی که در مقاله بالا ذکر شد، فقط و فقط جنبه آگاهی بخشی و افزایش اطلاعات پزشکی روزمره شما دوستان عزیز را دارد، و به هیچ وجه جایگزین توصیه پزشک متخصص نیست. لازم است برای اطلاع کامل از این بیماری یا شروع انجام روش های درمانی توصیه شده، با توجه به سوابق پزشکی در زندگی خود با دکتر متخصص مشورت کنید.