چند مورد از خواص زیره برای سلامتی !!

خواص زیره میتواند به بهبود سلامتی و حتی پیشگیری از برخی بیماری ها به ما کمک کند.

این روزها با داشتن اطلاعات پزشکی روزمره ، میتوانیم خواص دانه ها و گیاهان را بهتر بشناسیم. برای بهتر شناختن خواص زیره ، ابتدا باید با این دانه ی مفید و معطر آشنا شویم. سپس خواص آن را برای پزشکی در زندگی به کار گیریم.

زیره چیست؟

زیره دانه‌ای معطر و ضد نفخ است که در آشپزی و پزشکی کاربرد دارد و دارای طبع گرم و خشک می‌باشد. دانه‌های زیره با چوب، کوبیده می‌شود. این دانه به صورت خودرو در افغانستان، ایران، ازبکستان، تاجیکستان، ترکیه، مراکش، مصر، هند، کوبا، سوریه، مکزیک و شیلی رشد می‌کند. این دانه در فلسطین به صورت خودرو رشد نمی‌کند اما در زمان گذشته در آنجا کشت می‌گردید.

گیاه آن شبیه بوته هویج است برگ‌هایش 20 الی 30 سانتی‌متر و ارتفاع گیاه حدود 50 سانتی‌متر است. میوه آن (که به اشتباه دانه گفته می‌شود) به اندازه دو میلی‌متر و هلالی شکل و دارای 5 خط برجسته‌است. بیشترین زیره در ایران، در شهر کرمان رشد می‌کند. بهترین و مرغوبترین زیره مربوط به شهرستان بافت استان کرمان می‌باشد که به صورت خودرو رشد می‌کند.

ارزش غذایی و خواص زیره

زیره یک منبع خوب از آهن، منگنز، منیزیم، کلسیم، مس، روی، پتاسیم و فسفر است. دیگر ویتامین‌های موجود در آن را شامل تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، ویتامین‌های A، C، E، K و ویتامین B6. همچنین در زیره چربی‌های اشباع، سدیم و کلسترول بسیار پایین است.

انواع زیره

زیره در دو نوع زیره سبز (با نام علمی: Cuminum cyminum) و زیره سیاه (با نام علمی: Carum carvi) وجود دارد که دومی به «زیره ایرانی» معروف است.

1. زیره سیاه (زیره کوهی): این نوع زیره را به اسم زیره کرمانی هم می‌شناسند ویکی از معروف‌ترین سوغاتی‌های استان کرمان است زادگاه اولیه آن استان کرمان بوده است و در مناطق کوهستانی می‌رویید.
2. زیره سبز: نوع دیگری از ارقام زیره است هم به صورت خودرو و هم به صورت پرورشی یافت می‌شود در ایران بیشتر به صورت پرورشی کشت و کار می شود و یکی از اجزای اصلی پودر کاری است.

خواص زیره سیاه برای لاغری

بسیاری معتقد هستند بهترین خاصیت زیره سیاه کمک به لاغری است. برای بسیاری از افراد نوشیدن هر روز صبح ناشتا یک استکان دمنوش زیره یا عرق زیره برای لاغری بسیار موثر بوده است. از این رو نمی توان تاثیر زیره سیاه برای لاغری را نادیده گرفت.

پنج مورد از خواص زیره برای سلامتی

در حالی که بسیاری از آشپزها از زیره برای طعم دادن به غذاها استفاده می‌کنند، برخی دیگر از زیره برای درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها از جمله گاز، نفخ و اسهال استفاده می‌کنند. این ادویه گاهی به صورت خوراکی و به عنوان محرک یا تقویت کننده میل جنسی استفاده می‌شود. برخی دیگر از زیره برای تحریک جریان قاعدگی یا درمان قولنج در نوزادان استفاده می‌کنند. اجازه دهید برخی از مهم‌ترین خواص زیره را با جزئیات بررسی کنیم:

1.  زیره سرشار از آنتی اکسیدان است

دانه‌های زیره حاوی ترکیبات گیاهی بی‌شماری مانند فلاونوئیدها، آلکالوئیدها، فنل‌ها و موارد مشابه هستند که به دلیل فواید بالقوه‌شان برای سلامتی شناخته شده‌اند. این آنتی‌اکسیدان‌ها به کاهش آسیب وارد شده به بدن توسط رادیکال‌های آزاد کمک می‌کنند، که باعث استرس اکسیداتیو می‌شود که می‌تواند به طور جدی منجر به انسداد قلب، دیابت و سایر بیماری‌ها شود.

2.  زیره به تنظیم هضم کمک می‌کند

یکی از برجسته‌ترین خواص زیره کاهش مشکلات گوارشی است. دانه‌های زیره ضدعفونی ‌کننده هستند، به این معنی که شما را از مشکلات گاز خلاص می‌کند. دانه‌های زیره حتی حاوی مقدار زیادی منیزیم و سدیم است که به هضم غذا کمک می‌کند و در صورت مصرف با آب گرم، درد زخم معده و مشکلات گوارشی را تسکین می‌دهد.

3.  زیره غنی از آهن است

زیره منبع خوبی از آهن است، یک ماده معدنی که به افزایش سطح هموگلوبین، بهبود جریان خون و همچنین ترویج چرخه قاعدگی سالم کمک می‌کند. نوع زیره سبز حاوی 66 میلی‌گرم آهن در هر 100 گرم است که تقریباً 5 برابر نیاز روزانه به آهن برای یک انسان بالغ است. زیره غنی از آهن می‌تواند یک مکمل مغذی در رژیم غذایی روزانه افراد مبتلا به کم خونی باشد. یکی از مهم‌ترین خواص زیره کمک به تسکین علائم کم‌خونی مانند خستگی، اضطراب و اختلالات شناختی است.

4. زیره ایمنی را تقویت می‌کند

مصرف خوراکی زیره می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن شما کمک کند. مواد مغذی کلیدی موجود در زیره از جمله آهن، روغن‌های ضروری، ویتامین C و ویتامین A به چندین روش به تقویت سیستم ایمنی بدن ما کمک می‌کند. ویتامین C یکی از قوی‌ترین آنتی‌اکسیدان‌هایی است که عملکرد و فعالیت گلبول‌های سفید را تحریک می‌کند. همچنین به خنثی‌کردن رادیکال‌های آزاد که منجر به بیماری‌های قلبی عروقی می‌شوند کمک می‌کند.

5. زیره اختلالات تنفسی را برطرف می‌کند

وجود کافئین (یک عامل محرک) و روغن‌های ضروری معطر (ضدعفونی‌کننده‌ها) زیره را به ترکیبی ایده‌آل ضد احتقان برای اختلالات تنفسی مانند آسم و برونشیت تبدیل می‌کند. زیره حتی به عنوان خلط‌آور عمل کند، به این معنی که خلط و مخاط انباشته شده در مجاری تنفسی را شل می‌کند و از طریق عطسه یا سرفه و تف کردن، از بین بردن آنها از سیستم راحت‌تر می‌شود. یکی از مهم‌ترین خواص زیره از بین بردن هرچه بیشتر مخاط و بلغم است که می‌تواند از تشکیل مواد اضافی جلوگیری کرده و به بهبود شرایط اولیه که منجر به تشکیل آن در وهله اول شده است، کمک کند.

خواص زیره در طب سنتی

در ادامه به برخی کاربردهای زیره در طب سنتی اشاره می‌کنیم:

• جویدن زیره خام از سوهاضمه جلوگیری می‌کند.
• از چای زیره برای درمان نفخ معده استفاده می‌شود.
• برای درمان سوزش سر دل، بعد از غذا دانه زیره بخورید.
• چای زیره برای درمان برونشیت، سرفه، سرماخوردگی و آسم مفید است.
• مصرف روغن زیره برای درمان دندان درد، بوی بد دهان و مشکلات لثه موثر است.
• مصرف صبحگاهی چای زیره به همراه دانه‌های چنار باعث درمان نفخ و کاهش وزن می‌شود.

چگونه از خواص زیره استفاده کنیم؟

با توجه به طعم و عطر متمایز و خواص زیره، این دانه، زیره آسیاب شده یا روغن زیره به روش‌های مختلفی از جمله آشپزی استفاده می‌شود.

کاربردهای آشپزی زیره

زیره به طور سنتی به عنوان ادویه به صورت دانه کامل یا پودر در آشپزی استفاده می‌شود.

زیره مخلوط با ماست

پودر زیره مخلوط با ماست می‌تواند تأثیر مثبتی بر سطح کلسترول خوب در بدن داشته باشد. مطالعه‌ای در سال 2014 که شامل 88 زن با وزن بالا بود، نشان داد که وقتی 3 گرم زیره سبز را با ماست دو بار در روز به مدت سه ماه مصرف می‌کردند، سطح کلسترول خوب بیشتری نسبت به آنهایی داشتند که به شکل ساده ماست مصرف می‌کردند.

زیره مخلوط با عسل و فلفل

وقتی زیره آسیاب شده با عسل و فلفل مخلوط می‌شود، به عنوان یک ماده تقویت کننده جنسی عمل می‌کند. این معجون در بین اعراب بسیار رایج است.

دمنوش زیره

یک قاشق غذاخوری پودر زیره سبز را آسیاب کنید و در یک قوری به همراه آب مانند چای دم کنید. این دمنوش برای کاهش وزن و لاغری مفید است، همچنین موجب رفع نفخ در روده و معده می‌شود.

زیره مخلوط با پلو

دانه‌های زیره را هنگام دم کردن پلو، با پلو مخلوط کنید. بهتر است قبل از دم گذاشتن دانه‌های زیره را در مقداری آب به مدت 30 دقیقه خیس کنید.

زیره چه عوارضی دارد؟

تحقیقات نشان می‌دهد مصرف زیره در مقادیر کم عوارض خاصی ندارد و می‌توانید با خیال آسوده تا حداکثر 8 هفته به مقدار کم مصرف کنید.

عوارض احتمالی زیره سیاه

• مصرف عرق زیره در بعضی افراد موجب اسهال و در برخی دیگر باعث یبوست می‌شود.
• بیماران کلیوی، کبدی و تنفسی و همچنین مادران باردار قبل از استفاده از عرق زیره، لازم است با پزشک خود مشورت کنند.
• خود سرانه عرق زیره را به کودکان ندهید.
• زیاده روی در مصرف زیره بعلت طبع گرم ایجاد کهیر می کند .
• زیاده روی در مصرف زیره باعث افزایش ترشح تیروئید و در نتیجه لاغری و زردی رنگ چهره خواهد شد.

عوارض احتمالی زیره سبز

• زیره سبز ممکن است باعث لخته شدن خون شود، بنابراین افراد مبتلا به اختلالات خونریزی باید از مصرف بی‌رویه آن اجتناب کنند.
• زیره سبز ممکن است سطح قند خون برخی افراد را نیز کاهش دهد. اگر دچار دیابت هستید و از زیره سبز استفاده می‌کنید، به دقت نشانه‌هایی از قند خون پایین یا هیپوگلیسمی را بررسی کنید و قند خون خود را مرتب چک کنید.
• اگر جراحی دارید، زیره سبز ممکن است در طول و بعد از عمل قند خون را کاهش دهد. پس بهتر است که حداقل دو هفته قبل از عمل جراحی استفاده از زیره سبز را قطع کنید.

سخن پایانی در مورد خواص زیره

در این مطلب از فواید زیره، خواص زیره و انواع زیره و همچنین مضرات زیره سخن گفتیم. باید توجه داشت که زیره دارای خواص درمانی بی نظیری است اما مثل تمامی مواد طبیعی موجود در طبیعت مصرف مداوم و بی رویه آن عوارض جانبی به دنبال خواهد داشت پس طبق قانون همیشگی مصرف باید اعتدال را رعایت کنید تا دچار مشکل نشوید.