اگزمای پوستی و روش های پیشگیری و درمان

اگزمای پوستی (Skin eczema) چیست؟

اگزما از بیماری‌های شایع پوستی است که باعث خشک شدن پوست، خارش و قرمزی آن می‌شود. این بیماری ممکن است به صورت بثورات جلدی بسیار خفیف که بسیار سریع از بین می‌رود یا زخم‌های شدید با دوره طولانی‌تر باشد. بثورات پوستی غالبا با خارش همراه هستند. از بین بردن خارش پوست از اهداف اصلی درمان این بیماری به شمار می‌آید.

درماتیت پوستی از بیماری‌های شایع در نیوزلند است که از هر سه نفر، یک نفر آنها را درگیر می‌کند که بیشتر این افراد جوانان نیوزلندی هستند. همچنین ۱۵ درصد کودکان نیوزلندی نیز به اگزما، مبتلا می شوند.

اگزما (Eczema)که نوعی حساسیت پوستی است، در انگلیسی درماتیت (Dermatitis) پوستی نیز نامیده می‌شود، که یک بیماری التهابی، همراه با خارش و سوزش پوست و گاهی ضایعات پوستی سفت هم می باشد.

علائم اگزمای پوستی

• خارش شدید همراه با قرمزی و خراشیدگی.
• پوست به طور مزمن خشک و چرم مانند می شود.
• روی مناطق ملتهب و قرمز، پوست خشک و پوسته پوسته پدیدار می شود. این حالت باعث ایجاد خارش و سوزش شدید می گردد.
• این بیماری خارشی که به بثورات تبدیل می شود نام گرفته است زیرا بیماران اغلب دچار بثوراتی می شوند که ثانویه به خراشاندن مزمن نواحی خارش دار پوست بوجود می آیند.
• الگوی آشنا سطوح فلکسور(جلوی آرنج و حفره پوپلیته، گردن،مچ دست ها و مچ پاها)
• علائم خراشاندن و مالیدن پوست مبتلا بویژه هنگام شب دردسرساز است و مممکن است با خواب بیمار تداخل کند.
• بین حملات شعله ور شدن بیماری، پوست ممکن است طبیعی به نظر برسد یا اگزمای مزمن داشته باشد.
• اگزمای مزمن باعث ایجاد لکه هایی در پوست می شود که پوسته پوسته ، چرم مانند، قرمز رنگ و هیپر یا هیپوپیگمانته هستند.

انواع اگزمای پوستی

انواع مختلفی از اگزما وجود دارد. هریک از این انواع دلیلی مخصوص به خود برای ظهور دارند. محرک‌های اختصاصی بروز هر نوع از اگزما باعث بروز مشکلات پوستی می‌شوند. از انواع اگزما باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• درماتیت سبورئیک
• آتوپیک درماتیت
• درماتیت تماسی
• دیسهیدروتیک
• نورودرماتیت
• نومولار

لازم است بدانید که امکان بروز چند نوع اگزمای پوستی با هم وجود دارد.

نشانه‌های اگزما در کدام بخش از بدن ظاهر می‌شوند؟

علائم اگزما چیست و در کدام بخش از بدن ظاهر می‌شود؟ نشانه‌های اگزما می‌توانند در هر ناحیه‌ای از بدن ظاهر شوند. انواع اگزمای دست یا صورت و بخش‌های دیگر بدن ممکن و محتمل است. از میان نواحی مختلفی از بدن که امکان بروز اگزما در آنها وجود دارد، موارد زیر رایج‌تر هستند:

• پا
• دست‌ها
• گردن
• آرنج
• قوزک پا
• لب‌ها
• صورت و به خصوص گونه‌ها
• در و اطراف گوش‌ها

اگزما واگیردار است؟

اگزما از بیماری های واگیردار نیست، یعنی از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود. ولی پوست مبتلا به اگزما، در برابر بیماری‌های عفونی مانند: زگیل و تبخال، بسیار آسیب پذیر است. این بیماری نوعی درماتیت است و در افرادی که آلرژی‌های از جمله: تب یونجه و آسم دارند امکان مبتلا شدن به اگزما بیشتر است.

دلیل اگزمای پوستی چیست و چرا به وجود می‌آید؟

عوامل مختلفی باعث بروز اگزما می‌شوند:

• سیستم ایمنی
• ژنتیک
• محیط
• محرک‌های عاطفی

سیستم ایمنی

سیستم ایمنی بدن نسبت به برخی از محرک‌های محیطی بیش از حد واکنش نشان می‌دهد. زمانی که با یک محرک در ارتباط قرار می‌گیرید، سیستم ایمنی‌تان فکر می‌کند که با مهاجمانی مانند باکتری یا ویروس مواجه شده است؛ پس دست به کار می‌شود و می‌خواهد از بدن دفاع کند. این دفاع با بروز التهاب همراه است. التهاب علامت‌های اگزما را روی پوست ایجاد می‌کند.

ژنتیک

اگزما می‌تواند حالت ارثی هم داشته باشد. اگر افراد دیگری از خانواده‌تان هم به این مشکل دچار بوده یا هستند، احتمال اینکه شما هم درگیر شوید، بیشتر می‌شود. وجود سابقه ابتلا به آسم، تب یونجه یا حساسیت هم احتمال بروز اگزما در شما را بیشتر می‌کند. بعضی از جهش‌های ژنتیکی هم باعث می‌شوند که پوست نتواند ویژگی محافظتی و مراقبتی داشته باشد.

محیط

عوامل مختلفی در محیط وجود دارند که باعث تحریک پوست و بروز اگزما می‌شوند. از جمله عوامل محرک می‌توانیم به هوای آلوده یا دود اشاره کنیم. برخی از محصولات شیمیایی بهداشتی مانند صابون‌ها یا محصولات مراقبت از پوست و حتی جنس بعضی پارچه‌ها مانند پشم هم باعث بروز اگزما می‌شوند.

در محیط‌هایی که هوایی خشک دارد هم پوست خشک و دچار خارش می‌شود. از سوی دیگر، گرما و رطوبت زیاد هم در مواردی باعث تعریق می‌شوند و همین موضوع خارش و آزردگی پوست را به همراه می‌آورد.

محرک‌های عاطفی

شاید به نظر نیاید اما سلامت روان روی پوست اثرات مستقیمی می‌گذارد. اضطراب زیاد، استرس فراوان و افسردگی از عواملی هستند که باعث می‌شود، اگزمای پوستی را تجربه کنید.

راه‌های پیشگیری از اگزمای پوستی چیست؟

هیچ کسی خواهان داشتن پوستی خشک، خارش‌دار و قرمز نیست، اما حقیقت این است که 31.6 میلیون نفر از درماتیت آتوپیک یا به عبارتی اگزما رنج می‌برند. اگرچه در حال حاضر درمان کامل برای اگزما وجود ندارد، اما می‌توان با استفاده از داروهای بدون نسخه و کرم‌های مختلف، علائم ناشی از این بیماری را کاهش داد. حتی برخی از بیماران با تغییر در تغذیه و اضافه کردن مواد غذایی خاص به رژیم غذایی‌شان، به کاهش علائم اگزما دست یافته‌اند.

این مواد غذایی عبارتند از:

1. غذاهای غنی از اسیدهای چرب امگا 3
2. غذاهای حاوی پروبیوتیک با سطح بالا
3. سبزیجات و میوه‌های دارای فلاونوئیدهای ضد التهاب
4. میوه‌ها و سبزیجات با میزان بالایی از ویتامین C
5. غذاهای پرپتاسیم
6. مواد غذایی محافظتی از پوست

درمان اگزما چگونه است؟

اگزما یک بیماری مزمن است که معمولاً در دوره‌هایی تشدید و بهبود می‌یابد. اگرچه درمان کامل برای اگزما وجود ندارد، اما با استفاده از تدابیر خودمراقبتی و مصرف داروهای مناسب، می‌توان به کنترل علائم بپردازیم. به عنوان نمونه:

1. حذف عوامل تحریک‌کننده که ممکن است علائم اگزما را تشدید کنند.
2. حفظ رطوبت پوست با استفاده از نرم‌کننده‌ها.
3. کاهش آزردگی پوست با استفاده از کرم‌ها و پمادهای استروئیدی.
4. مقابله با خارش با استفاده از داروها و تدابیر خودمراقبتی.
5. درمان اختلالات روانی و عصبی که ممکن است علائم اگزما را تشدید کنند.

حفظ رطوبت پوست:

استفاده از نرم‌کننده‌ها به پوست کمک می‌کند که رطوبت خود را حفظ کرده و از خشک شدن جلوگیری کند. بهترین نرم‌کننده‌ها کرم‌ها یا پمادهایی هستند که دارای مقدار کمی آب یا حتی بدون آب هستند. استفاده از این نرم‌کننده‌ها به‌خصوص بلافاصله بعد از حمام مفید است. برای افراد مبتلا به اگزما، لوسیون‌ها به دلیل داشتن آب بیشتر، معمولاً مناسب نیستند.

همچنین، دوش گرم می‌تواند به پوست کمک کند که مرطوب و خنک شود و موقتاً خارش انگیزه اگزما را تسکین دهد. در انتخاب محصولات شوینده، بهتر است از صابون‌های ملایم و بدون عطر یا محصولات غیرصابونی استفاده شود. در ضمن، حمام‌های طولانی و داغ باید اجتناب شود، زیرا ممکن است باعث خشک شدن پوست شوند.

کاهش آزردگی پوست:

استفاده از کرم‌ها یا پمادهای استروئیدی ممکن است برای درمان اگزمای خفیف تا متوسط توسط پزشک تجویز شوند. این داروها به کاهش علائم کمک می‌کنند و به پوست نیز رطوبت می‌بخشند. اما تجویز و استفاده طولانی‌مدت از این داروها به دلیل افزایش خطر نازک شدن پوست توصیه نمی‌شود.

همچنین، استفاده از اشعه فرابنفش (فتوتراپی) می‌تواند به کنترل اگزما کمک کند، اما به دلیل خطر ابتلا به سرطان پوست، تنها برای افرادی که به درمان‌های دیگر پاسخ نمی‌دهند، توصیه می‌شود.

رفع خارش:

در مواردی که خارش از اگزما ایجاد می‌شود، آنتی‌هیستامین‌های خوراکی ممکن است به تسکین این علائم کمک کنند.

همچنین، استفاده از پانسمان مرطوب به تسکین خارش و آبرسانی پوست کمک می‌کند. این پانسمان‌ها می‌توانند علائم خارش و قرمزی را کاهش دهند و پوست را نرم کنند، همچنین از آسیب پوست به دلیل خراشیدگی جلوگیری می‌کنند.

درمان اختلالات روانی و عصبی:

در صورتی که اگزما احساس اضطراب یا افسردگی را به همراه دارد، مشاوره با پزشک برای درمان این اختلالات پیشنهاد می‌شود.

نتیجه ی پایانی

مهم ترین توصیه ما این است که برای تشخیص و درمان اگزمای پوستی حتما به بهترین و معتبر ترین پزشکان مراجعه کنید. زیرا که پوست از حساسیت بالایی برخوردار است و در صورتی که وضعیت وخیم تر شود ممکن است روند کنترل علائم نیز با مشکلاتی روبرو شود و بهبودی به تاخیر افتد. برای کسب اطلاعات پزشکی روزمره در رابطه با سلامتی و بهداشت و کاربرد پزشکی در زندگی ، میتوانید به سفحه ی نخست سایت مراجعه فرمایید.